‘Stean foar it fean’, op weg naar een gezamenlijk handelingsperspectief voor het Friese laagveenlandschap
It Fryske Gea is als natuurbeheerder een grote speler in het Friese veengebied met gebieden als Bûtenfjild (350 ha), Alde Feanen e.o. (2200 ha) en Lendevallei (950 ha) in bezit. De provinciale natuurvereniging ziet zichzelf geconfronteerd met meerdere grote, maatschappelijke vraagstukken in de veengebieden, zoals de natuuropgaven (Natura 2000, instandhouding biodiversiteit), maar ook de veenweideproblematiek (ontwatering en bodemdaling) en klimaatopgaven (CO2-uitstoot door oxidatie veen). De grote verscheidenheid aan opgaven die speelt in het laagveenlandschap vergt een open, maar ook proactieve houding naar andere belanghebbenden, zoals provincie, waterschap, pachters en recreanten. Juist in de overgangszones tussen de natuurkernen (Natura 2000) en de omliggende landbouwgebieden ligt een belangrijke, gezamenlijke opgave. Dit betekent dat de opgave verder reikt dan de eigendommen van It Fryske Gea zelf. De veenstrategie richt zich dan ook op de buurman of de buurvrouw. Twee vragen kunnen worden gesteld: ‘Wat vragen anderen van It Fryske Gea en welke mogelijke steun levert dat op voor de te nemen maatregelen (in geld, procedures en draagvlak) en wat heeft It Fryske Gea zelf nodig van de buren om haar wensen binnen de veenstrategie te realiseren?’ Doel is uiteindelijk om te komen tot een volhoudbaar, biodivers, aantrekkelijk en herkenbaar Fries veenlandschap.
De voorliggende veenstrategie is stap voor stap ‘hands on’ opgebouwd en uitgewerkt middels onder andere een excursie naar het westelijke veenweidegebied en een interne workshop met de natuurbeheerders van It Fryske Gea. De ervaringen en lessen ‘van buiten en van binnen’ zijn puntsgewijs samengevat in een stappenplan. De zeven stappen zijn vervolgens onderverdeeld in aandachtspunten per stap, die kunnen worden gebruikt voor toekomstige opgaven en samenwerkingen.
De veenstrategie is nog niet af. Het is te zien als een vertrekpunt, een werkdocument dat gedurende de komende tijd kan worden aangevuld met nieuwe pilots, samenwerkingen, koppelkansen en ervaringen in het veld. Het schetst kansen voor een weerbaar en volhoudbaar laagveenlandschap. Zo is het een levend document, constant in verandering, zoals het veenlandschap zelf.
Voor de veenstrategie ‘Stean foar it fean’ als boekje klik hier >>>
Voor de presentatie in Akkrum van Peter de Ruyter en Henk de Vries op 4 september j.l. klik hier >>>
Voor een artikel in de Leeuwarder Courant van 5 september j.l. ‘Fryske Gea: in 2100 weer 100.000 ha veen’ klik hier >>>
Voor een artikel in het ledenblad van It Fryske Gea ‘Een natuurvisie voor de veenweide’ klik hier >>>
Bureau Peter de Ruyter landschapsarchitectuur m.m.v. Danielle Hollants (Atelier des Hollants). In opdracht van It Fryske Gea, oktober 2018 – augustus 2019