Bloemendaal, ontwerp buitenruimte gemeentehuis
Dé kwaliteit van het gemeentehuis Bloemendaal is de plek in het landschap. Gelegen op een heuvel in de binnenduinrand is er zicht tot aan Haarlem. Al vroeg in de 19e eeuw lag hier de buitenplaats Bloemenheuvel. De ruimtelijke hoofdopzet van de oude buitenplaats van 3 ha groot naar ontwerp van J.D. Zocher jr. is nog goed te herkennen. Fraai is de beleving komende vanaf de Bloemendaalseweg. Onder de donkere bomen door valt je blik op het strakke opbollende gazon dat het licht weerkaatst en zo de open ruimte voor het statige hoofdgebouw markeert. Het hoogteverschil wordt versterkt door de laaggelegen vijver aan de overzijde van de weg.
Van een veel mindere kwaliteit is het parkgebied op Bloemenheuvel zelf. Aangepast beheer heeft de laatste jaren gezorgd voor veel opslag van zaailingen en jonge bomen. De beleving van de heuvel is daardoor minder expressief geworden. De routing is soms krap en onoverzichtelijk, terwijl aan het asfalt weinig onderhoud is verricht. Het geheel maakt een schrale en versleten indruk.
De kern van het plan voor de buitenruimte is dat de ruimtelijke opbouw van de voormalige buitenplaats Bloemenheuvel wordt gerespecteerd en vertaald naar de 21e eeuw. De ondergroei wordt grotendeels verwijderd waardoor het reliëf van de heuvel weer beleefbaar is. De ceremoniële route aan de voorzijde (het neo-klassieke front met pilaren is gehandhaafd) blijft bestaan en een nieuwe, verdiepte bezoekersentree wordt gesitueerd aan de zuidkant van de nieuwbouw, achter het front. De aanwezige parkeerplaatsen worden uitgebreid en met elkaar verbonden door een nieuwe doorgaande route, ‘de bovenweg’, met tweerichtingsverkeer. Daardoor raakt met name de noordelijke parkeerplaats zijn geïsoleerde ligging kwijt en wordt het een volwaardig onderdeel van de nieuwe buitenruimte van het gemeentehuis. De nieuwe verdiepte bezoekersentree aan de zuidzijde wordt toegankelijk gemaakt met een ruim ontvangstplein. Het plein is zorgvuldig gedetailleerd en sluit met moderne materialen aan op de historische Engelse landschapsstijl. Nieuwe, bloeiende bomen, talrijke krentenboompjes en duizenden nieuwe bolletjes (stinzenflora) worden toegevoegd, waardoor de oorspronkelijke kleur en luister van Bloemenheuvel wordt hersteld.
Het resultaat is een buitenruimte die weer recht doet aan de betekenis van de plek. Op de plaats van de historische buitenplaats Bloemenheuvel is in 2015 een uitnodigende, transparante en representatieve buitenruimte rondom het nieuwe gemeentehuis van Bloemendaal ontstaan.
Status: Landschapsvisie en Definitief Ontwerp afgerond, uitvoering voorjaar en najaar (laatste deel beplantingen) 2016
Bureau Peter de Ruyter landschapsarchitectuur in opdracht van gemeente Bloemendaal i.s.m. architectenbureau Rudy Uytenhaak en NEXT architects m.m.v. Martijn Al (cartografie en ontwerp), R’odor Advies (kostenraming), Arjan Karssen (ontwerp putdeksel)
looptijd 2012 – 2016
Voor boekje Landschapsvisie gemeentehuis Bloemendaal d.d. december 2012 klik hier >>>
Voor boek Definitief Ontwerp buitenruimte Gemeentehuis Bloemendaal d.d. 2013 klik hier >>>
Voor een artikel in Vakblad Groen ‘Van linnen tot paspoort, de volgende fase in het leven van buitenplaats Bloemenheuvel’ klik hier >>>
Voor een hoofdartikel in tijdschrift Momumentaal ‘Groen regeert Bloemenheuvel’ klik hier >>>
Fotografie: Pieter Kers